هدف: هویت حرفه ای حسابرس مبتنی بر نوعی نگرش است که لازمه آن ذهنی آگاه نسبت به محتوا و فرآیندهای حرفه حسابرسی است که در طی کار راهه شغلی برای حسابرسان ایجاد می شود. براساس این ویژگی حسابرس ضمن داشتن رفتارهای حرفه ای تلاش می نماید تا بهترین استراتژی را چه در مذاکره و چه در تعاملات خود با صاحبکاران اتخاذ نمایند. هدف این پژوهش بررسی نگرش کارآمدی حسابرس در مذاکره بر بی طرفی حسابرس باتوجه به نقش تعدیل کننده هویت حرفه ای می باشد. روش: در این پژوهش تعداد 390 نفر از حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی بخش خصوصی مشارکت داشتند، که در بازه زمانی 6 ماه دوم سال 1397 پژوهش صورت پذیرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه بود و به منظور تحلیل و آزمون فرضیه های پژوهش از روش تحلیل حداقل مربعات جزیی استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که نگرش کارآمدی حسابرس در مذاکره تاثیر مثبت و معناداری بر بی طرفی حسابرس دارد. همچنین، هویت حرفه ای تاثیر مثبت نگرش کارآمدی حسابرس در مذاکره را بر بی طرفی حسابرس تقویت می کند. نتیجه گیری: خودکارآمدی در مذاکره نوعی رفتار اثربخش در تعامل مبتنی بر استانداردهای مذاکره محسوب می شود که موجب می شود، جایگاه شغلی و ماهیت مسیولانه حسابرس حفظ گشته و به افزایش بی طرفی حسابرس کمک می نماید. دانش افزایی: یافته های پژوهش علاوه بر توسعه ادبیات و مطالعات صورت گرفته در این حوزه، می تواند برای قانون گذاران حرفه حسابرسی و بازار سرمایه در امر تصمیم گیری مفید باشد.

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی محرک های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس در کاهش اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی است. روش: این پژوهش بنا به ماهیت جمع آوری داده، ترکیبی است، به این دلیل که در بخش کیفی ابتدا از طریق چک لیست های امتیازی نسبت به شناسایی محرک های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس و از طریق تمرکز بر پژوهش تروتمن و همکاران (2005) ابعاد اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی شناسایی و سپس در بخش کمی از طریق تحلیل ماتریس فازی شهودی، نسبت به تعیین اثرگذارترین محرک دیالکتیک هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس جهت کاهش اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی اقدام گردید.  یافته ها: نتایج پژوهش در بخش کیفی از وجود 4 محرک دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس جهت سنجش حکایت دارد که طی دو مرحله تحلیل دلفی مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج در بخش کمی بر اساس دو هدف تعیین اثرگذارترین بعد محرک های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس و تأثیرپذیرترین بعد مذاکره در حسابرسی پیگیری شد.  نتیجه گیری: براساس نتایج کسب شده باید بیان نمود، بازار حسابرسی برای رقابت پذیری بیشتری نیازمند توجه به ارزش های برآمده از هویت حرفه ای است تا سطح وابستگی حسابرسان به صاحبکاران در مذاکره حسابرسی کاهش یابد. نتایج این پژوهش همسو با تئوری هویت حرفه ای در حسابرسی است که بیان کننده این موضوع است که ارزش های مورد تأکید در حرفه حسابرسی مبنایی برای اثربخشی استقلال و تردید حرفه ای قلمداد می شوند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

حسابرسان در مورد اصلاحات پیشنهادی خود در راستای کسب اطمینان از عاری بودن صورتهای مالی از تحریفات با اهمیت مذاکراتی را با صاحبکار ترتیب می دهند. بنابراین، محتوای صورتهای مالی تحت تاثیر استراتژی اتخاذ شده حسابرس برای مذاکره به منظور حل و فصل اختلاف نظر با صاحبکار قرار می گیرد. هدف مقاله حاضر، بررسی تاثیر عوامل اقتضایی بر روی انتخاب استراتژی های مذاکره توسط حسابرسان است. داده های این پژوهش با طرح سناریو و توزیع پرسشنامه بین 53 نفر از حسابداران رسمی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران جمع آوری و با استفاده از روش های آماری نظیر آزمون دوجمله ای، آزمون t، آزمون کولموگروف اسمیرنوف و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که در مجموع از بین عوامل اقتضایی، مکانیزم های حاکمیت شرکتی بیشترین میزان تاثیر گذاری را بر انتخاب استراتژی های مذاکره داشته است و محدودیتها و شرایط خارجی نیز کمترین میزان تاثیرگذاری را بر فرایند مذاکره داشته است.

در سال های اخیر دو نظریه تقابل و سطح اشتیاق در زمینه نقش علوم رفتاری و اجتماعی در فرآیند مذاکرات تدوین شده است که مذاکره بین طرفین را تحت تاثیر ماهیت و رفتار پیچیده انسانی می دانند. نقش مذاکرات بین حسابرسان و صاحبکاران در بهبود کیفیت صورت های مالی و حل و فصل اختلاف ها حائز اهمیت است. بر این اساس طرفین جهت مدیریت تعارض ها و رسیدن به توافق، مبادرت به مذاکره نموده و در این مذاکرات، استراتژی های متفاوتی را اتخاذ می نمایند. یکی از این استراتژی های با اهمیت، استراتژی امتیازدهی است که عوامل گوناگونی بر اتخاذ آن توسط حسابرس تاثیرگذار است. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اتخاذ استراتژی امتیازدهی توسط حسابرس در مذاکرات با صاحبکار است. بدین منظور در گام اول پژوهش، 11 عامل (4 بعد) با مطالعه مبانی نظری و تجربی پژوهش، مشخص و با استفاده از نظر 21 نفر از خبرگان (حسابداران رسمی) طی سال 1397 به روش دلفی، عوامل و مولفه های موثر غربال و تایید گردید و 3 عامل دیگر نیز توسط خبرگان پیشنهاد شد. در گام دوم پژوهش، 14 عامل تایید شده، با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی و به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، رتبه بندی گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد، به ترتیب ویژگی های رفتاری شامل (تجربه و فنون مذاکره، مذاکرات قبلی و روابط گذشته با صاحبکار، سبک ارتباط، روش و نحوه مذاکره، انعطاف پذیری و فشار صاحبکار و رفتار زمانی)، نظام راهبری (کمیته حسابرسی و حق الزحمه حسابرسی)، قوانین و مقررات و آیین رفتار حرفه ای (اظهارنظر حسابرسی، استقلال حسابرسان، قدرت و چانه زنی، رقابت در بازار حسابرسی و گردش اجباری حسابرسان) و جنسیت حسابرسان بر اتخاذ استراتژی امتیازدهی توسط حسابرس تاثیر دارند. یافته های پژوهش در راستای نظریه سطح اشتیاق است.

کیفیت تصمیم حسابرس و تاثیر آن بر اثربخشی و کارایی حسابرسی عینیت گرایی است، که بر توانایی حسابرسان در کشف تحریفات با اهمیت در صورت های مالی اثر می گذارد و منجر به بهبود درکیفیت حسابرسی می شود. منظور از قدرت مشوق های مالی استفاده از مشوق های مالی مختلف درونی و بیرونی به منظور کنترل عملکرد افراد است. به عبارت دیگر مدیر از قدرت مشوق های مالی به منظور تأثیرگذاری و کنترل رفتار زیر دستان استفاده می کند. اگر چه همه مدیران دارای قدرت مشابهی هستند، اما موفقیت در دسترسی و به کار بردن اثربخش مشوق های مالی نیازمند مدیریت آن است. جامعه آماری این پژوهش کلیه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران است. تعداد نمونه مورد نظر بر اساس جدول مورگان تعداد 384 نفر به دست آمد. نتایج تحلیل ها با استفاده از الگوی معادالت ساختاری نشان داد که مشوق های مالی بر عینیت گرایی حسابرسان اثر معناداری دارد. همچنین مشوق های اجتماعی بر عینیت گرایی حسابرسان اثر معناداری دارد. خودکارایی در مذاکره بر عینیت گرایی حسابرسان اثر معناداری دارد. مشوق های مالی بر عینیت گرایی حسابرس با نقش میانجی خودکارایی در مذاکره اثر معناداری دارد. مشوق های اجتماعی بر عینیت گرایی حسابرس با نقش میانجی خودکارایی در مذاکره اثر معناداری دارد.

پژوهشگران به تازگی اثر عوامل غیرمالی بر قضاوت و بی طرفی حسابرسان را به طور ویژه مورد توجه قرار داده اند. یکی از عوامل غیرمالی مهم که می تواند بر قضاوت عینی حسابرسان اثر منفی بگذارد، نگرش دارای سوگیری حسابرسان است؛ هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی اثر نگرش حمایتی حسابرس بر عینیت وی در قضاوت اولیه و استراتژی جستجوی شواهد در ادامه کار حسابرسی است. در پژوهش حاضر، 164 حسابرس مستقل عضو مؤسسات حسابرسی معتمد بورس در سال های 1396 و 1397 مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج پژوهش در سطح اطمینان 95 درصد نشان می دهد که نگرش حمایتی حسابرس بر نوع قضاوت اولیه وی تأثیر دارد و بر اساس آن، نگرش حمایتی سطح بالا باعث می شود قضاوت اولیه حسابرس در جهت منافع صاحبکار باشد و نگرش حمایتی سطح پایین باعث می شود قضاوت اولیه حسابرس علیه منافع صاحبکار باشد. آشنایی حسابرس با صاحبکار نیز بر میزان موافقت حسابرس با صاحبکار اثر مثبت دارد. علاوه بر این، بین دو متغیر تجربه و هویت حرفه ای حسابرس با نوع قضاوت اولیه وی یعنی احتمال عدم افشای بدهی احتمالی رابطه منفی و معنادار وجود دارد که می تواند همسو با اصل محافظه کاری در نظر گرفته شود. نتایج مدل دوم پژوهش نیز نشان می دهد که بین دو متغیر نگرش حمایتی حسابرس و نوع قضاوت اولیه حسابرس با استراتژی جستجوی شواهد حسابرسی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ یعنی حسابرسان شواهدی را جستجو می کنند که با نگرش حمایتی حسابرس و قضاوت اولیه حسابرس همسو باشد. هم چنین، بین آشنایی حسابرس با صاحبکار و استراتژی جستجوی بعدی حسابرسان رابطه معناداری وجود ندارد.

مذاکره به عنوان یکی از روش های بین الدول در حل مسالمت آمیز اختلاف های بین المللی است که به لحاظ برخورداری آن از قدرت تاثیر گذاری مطلوب، مورد اقبال جامعه بین المللی است. توسل به این روش، بعضا به عنوان یگانه راه حل و بعضا نیز به عنوان پیش شرط اقدام به سایر طرق حقوقی است. علیرغم تغییرات شگرف در بخش های دیپلماسی که با سیر زمان صورت گرفته است تغییر چندان ملموس و فاحشی در این روش نسبت به زمان گذشته به چشم نمی خورد. لیکن به دلیل اهمیت و پویایی آن شاید بیشتر از سابق مورد توجه قرار گرفته است. پرداختن به این روش قاعدتا مستلزم وجود دو عنصر ”منافع مشترک“  و ”مسائل تعارض“  است و بر حسب اهداف و طرفین آن قابل دسته بندی بوده و خود دارای فرایند اجرائی مختلفی می باشد که در صورت تقید و پای بندی به آنها به مثبت بودن نتیجه اعمال این روش قابل تضمین خواهد بود. در این میان شخص مذاکره کننده نیز باید متصف به صفت های معین و مشخص باشد که در صورت جمع آن شرایط سهم به سزائی در جلوگیری از تنش های بین المللی و پیشرفت آن خواهد داشت. از این رو می باید ارزش واقعی و اهمیت مطلوب این روش به صورت مطلوب احراز و ظرافت های آن به ضمیه درک و مقررات آن به صورت صحیح عمل شود.

یکی از مسائل مهم در رفع ابهامات بین مدیریت شرکت و حسابرسان مستقل نوع روابطی است که بین مدیران شرکت و حسابرسان شکل می گیرد و روابط بین آنان نیز متأثر از ویژگی های مدیریت شرکت مانند توان رهبری مدیریت است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر توان رهبری مدیر مالی شرکت صاحبکار بر نگرش حمایتی حسابرس در فرآیند قضاوت و تصمیم گیری است. این پژوهش در سال های 1397 و 1398 انجام شده است و جامعه آماری آن را حسابرسان حرفه ای معتمد بورس شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسات خصوصی تشکیل می دهد که از بین آن ها تعداد 153 حسابرس به عنوان نمونه انتخاب گردید. به منظور گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه و برای آزمون فرضیه ها نیز از مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزار AMOS استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که توان رهبری مدیر مالی شرکت صاحبکار بر نگرش حمایتی حسابرس و همچنین میزان هویت یابی (آشنایی) حسابرس با صاحبکار تأثیر مثبت و معناداری دارد. هم چنین در شرایط ابهام، نگرش حمایتی حسابرس و متغیر هویت یابی حسابرس با مدیریت صاحبکار نیز بر میزان موافقت حسابرس با رویه های صاحبکار تأثیر مثبت دارند. از طرفی، هویت حرفه ای حسابرس بر میزان موافقت حسابرس با رویه های مطلوب صاحبکار تأثیر منفی دارد. بر اساس نتایج پژوهش، برخی از ویژ گی های صاحبکار مانند توان رهبری مدیر مالی می توانند از طریق نگرش حمایتی حسابرس عینیت در فرآیند قضاوت و تصمیم گیری حسابرس را از بین ببرند.